Wat is supervisie?

Supervisie

 

Je hoeft niet in de problemen te zitten om voor supervisie te kiezen!

 

Veel mensen denken dat supervisie alleen bedoeld is voor mensen die problemen ervaren in hun dagelijkse werk. Maar dat is niet zo. Supervisie is bij uitstek geschikt voor het van tijd tot tijd stilstaan bij het eigen functioneren. Zo kunnen blinde vlekken opgespoord worden, normen nader bekeken worden, gewoontes onder de loep genomen worden, geanalyseerd worden waarom juist die ene patiënt zo irritant is, hoe emoties tijdens het consult gehanteerd kunnen worden, hoe de juiste afstand tot de patiënt bewaard kan worden, wat energiegevers zijn en wat energievreters, waarom de communicatie met collegae soms niet loopt, enz. Resultaat hiervan is dat problemen juist voorkomen worden én dat mensen meer bevrediging uit hun werk halen.

In veel hulpverleningsberoepen is supervisie een vast onderdeel van de verplichte nascholing. Ook binnen het NHG (Nederlands Huisartsen Genootschap) gaan stemmen op om supervisie tot een verplicht onderdeel van de accreditatie voor huisartsen te maken. Supervisie is al een verplicht onderdeel van de opleiding tot huisarts.

 

Supervisie volgen vraagt lef. Niet voor niets worden bepaalde zaken uitgesteld of weggeduwd. Soms ziet men iets liever niet onder ogen, sommige consequenties worden liever niet doordacht en oude gewoontes worden niet zomaar losgelaten. Vandaar dat er moed voor nodig is om de stap naar supervisie te zetten. Achteraf ervaren veel mensen het als een cadeautje aan zichzelf.

 

Wat is supervisie?

 

Supervisie is een methode om te leren van eigen ervaringen. Vooral de persoonlijke kant van het functioneren van de huisarts krijgt daarbij aandacht. Niet de patiënt of diens probleem staat centraal, maar de manier waarop bv een arts daarmee omgaat. Het gaat erom dat supervisanten leren van hun werkervaringen, begrijpen waarom ze handelen zoals ze doen, wat hen irriteert of motiveert, wat ze – na de analyse en het inzicht – anders willen gaan doen.

Ze bepalen zelf welke ervaringen uit de praktijk tijdens de supervisie worden ingebracht.

In supervisie gaat het over de integratie van enerzijds al datgene waarvoor bv artsen zijn opgeleid en wat van hen wordt gevraagd, en anderzijds de eigen opvattingen, emoties, motivatie en grenzen. Supervisie leidt tot het maken van keuzes: ‘zó wil ik het doen, dáár neem ik de verantwoordelijkheid voor, dat laat ík bewust liggen of doe ík bewust anders’.

 

 

De methode

Ervaringsleren is in supervisie uitgangspunt en doel.

De supervisant doorloopt steeds opnieuw de zogenoemde

‘leercirkel van Kolb’.

 

De basisprincipes van de supervisiemethode zijn:

• mensen die supervisie volgen geven zélf aan wat ze willen leren
• de concrete werkervaringen zijn uitgangspunt van het leren
• deze concrete ervaringen worden beschreven en geanalyseerd:
• Wat gebeurde er precies?
• Wat deed dat met mij?
• Hoe beïnvloedde dat mijn handelen?
• de verkregen inzichten worden in een breder kader geplaatst:
• Hoe past deze ervaring bij mijn persoon / mijn geschiedenis?
• Wat zegt deze ervaring over mijn normen en waarden?
• daarna worden alternatieven voor het besproken gedrag overwogen
• de persoon kiest desgewenst voor ander gedrag
• de persoon experimenteert met dit andere gedrag en rapporteert daarover in een volgende bijeenkomst
• deze nieuwe ervaring kan weer als uitgangspunt dienen voor het opnieuw doorlopen van de leercirkel.

 

Veiligheid

 

Tijdens de supervisie moet het mogelijk zijn open te praten over wat iemand moeilijk, spannend, beangstigend of frustrerend vindt. Dat vraagt om veiligheid en zorgvuldigheid.

Duidelijke afspraken over privacy, die tijdens de eerste bijeenkomst gemaakt worden, zorgen voor een veilig leerklimaat.

 

De werkwijze

 

De supervisor voert altijd vooraf een gesprek met degene die overweegt aan supervisie deel te nemen. In dit gesprek gaan beiden na of supervisie het best tegemoet komt aan de behoeften van de arts. Tevens wordt vastgesteld of het een individuele of groepssupervisie zal worden.

Bij individuele supervisie gaat het om 8 – 12 bijeenkomsten van één uur.

Bij groepssupervisie (2-4 personen) gaat het om 12 – 15 bijeenkomsten van twee uur.

In overleg kunnen aantal en duur van de bijeenkomsten worden aangepast.

De bijeenkomsten vinden in principe eenmaal per twee weken plaats, op locatie of op een nader af te spreken neutrale plaats.

De periode tussen twee bijeenkomsten wordt gebruikt om het besprokene te overdenken, op schrift te stellen (het reflectieverslag), in praktijk te brengen en om de volgende bijeenkomst voor te bereiden.

Bij groepssupervisie worden tijdens de eerste bijeenkomst afspraken gemaakt over data en tijden.

 

Praktische informatie

 

De kosten variëren:

• individuele supervisie kost  € 100,- per bijeenkomst;
• groepssupervisie kost  € 150,- per uur.

 

Supervisie wordt beschouwd als geaccrediteerde nascholing. Derhalve geldt voor huisartsen dat ieder uur supervisie wordt gehonoreerd met één nascholingspunt. Dit omdat de begeleiding wordt gegeven door een door het NHG erkend supervisor.

Voor andere beroepsgroepen kan accreditering aangevraagd worden.

 

 

Meer informatie over supervisie vindt u ook op de website van het NHG:

http:/nhg.artsennet.nl

Stilstaan bij je handelen is vooruitgang